Leżące w środkowej części Polski Góry Świętokrzyskie nie należą do najwyższych w kraju, ale za to jest to jeden z najstarszych łańcuchów górskich w Europie. Ich nazwa nawiązuje do relikwii Krzyża Świętego, które pochowano w klasztorze na Łysej Górze. Struktura geologiczna stanowiąca wyjątek w skali kontynentu, a także malownicze widoki i szereg atrakcji ściągają tutaj mnóstwo miłośników natury, fotografów i turystów.
1. Łysica
Najwyższym szczytem Gór Świętokrzyskich jest Łysica, wznosząca się na 612 metrów nad poziomem morza. Góra ma dwa wierzchołki, z których wschodni nazywany jest Zamczyskiem lub Skałą Agaty, a na zachodnim widnieje replika krzyża z 1930 roku. Mimo, że jest to stosunkowo niska góra, przecinają ją wyjątkowo atrakcyjne szlaki, które wiodą przez gęsty las wypełniony rzadkimi okazami ptaków i źródłami wielu strumieni.
2. Jaskinia Raj
Jaskinia Raj to wapienna jaskinia znajdująca się w Chęcinach na terenie Gór Świętokrzyskich. Jej szata naciekowa należy do najciekawszych i najbardziej zróżnicowanych w Polsce, a do środka prowadzi sztucznie wybudowany chodnik o długości ponad dwudziestu metrów. W środku znajdują się nie tylko stalaktyty i stalagmity, ale również kolumny naciekowe i perły jaskiniowe. Jaskinię można zwiedzać z przewodnikiem, a w sezonie odbywa się tutaj mnóstwo wycieczek szkolnych.
3. Świętokrzyski Park Narodowy
Świętokrzyski Park Narodowy utworzono w 1950 roku, a jego celem jest ochrona bogactw fauny i flory porastających tę okolicę lasów. Symbolem parku jest jeleń, którego bardzo często można spotkać na trasie, a ocalałe fragmenty Puszczy Jodłowej i Puszczy Świętokrzyskiej są żywym dowodem na niegdysiejszą urodę całego tego terenu.
4. Główny Szlak Świętokrzyski
Główny Szlak Świętokrzyski, oznaczony kolorem czerwonym, wiedzie przez wiele atrakcji i ma aż 105 kilometrów długości. Jego początek to Gołoszyce, czyli wieś sołecka, w której znajduje się park z XVIII wieku, dwór z XIX wieku oraz cmentarz z czasów pierwszej wojny światowej. Punktem końcowym szlaku są Kuźniaki, w których zachowano piec, przy którym w czasach Księstwa Warszawskiego istniała kuźnica wodna.
5. Gołoborza
Gołoborza, czyli rumowiska skalne, którymi pokryte są grzbiety Gór Świętokrzyskich, stanowią typowy krajobraz tych okolic. Setki milionów lat temu procesy mrozowe doprowadzały do rozpadu skał, przez co znajduje się tutaj sporo głazów, bloków i sporych kamieni. Największe gołoborze znajduje się na Łysej Górze i ma powierzchnię około czterech hektarów.
6. Święty Krzyż
Drugim najwyższym wierzchołkiem w Górach Świętokrzyskich jest Święty Krzyż mający około 595 metrów nad poziomem morza. Znajduje się on na terenie parku narodowego i stanowi atrakcję nie tylko dla wielbicieli gór, ale również dla miłośników historii. Wały kamienne, które się tutaj znajdują, świadczą o tym, że było to miejsce kultu pogańskiego, a z kolei za czasów pierwszego korowanego króla Polski, Bolesława Chrobrego, w tym miejscu osadzano pierwszym zakonników.
7. Nowa Słupia
Nowa Słupia to miejscowość, która przyciąga turystów przede wszystkim ze względu na Starożytną Osadę Dymarkową, która się tutaj znajduje. Na terenie Centrum Kulturowo-Archeologicznego oraz Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego im. Mieczysława Radwana można dziś podziwiać imponujące rekonstrukcje chat wiejskich, dymiarek oraz elementy umocnień stworzonych na wzór Wału Hadriana.
8. Chęciny
Chęciny to miasto leżące z zachodniej części Gór Świętokrzyskich, które jest celem podróży licznych wycieczek z całego kraju, ze względu na ruiny zamku królewskiego z przełomu XIII i XIV wieku. To tutaj urzędował Władysław Łokietek, a później jego syn i ostatni władca z dynastii Piastów, Kazimierz Wielki. Kilka stuleci późńiej zamek w Chęcinach stał się scenografią dla filmu Kazmierza Kutza pod tytułem „Milczenie”, w którym zagrał Zbigniew Cybulski.
9. Pięć parków krajobrazowych
W Górach Świętokrzyskich znajduje się aż pięć parków krajobrazowych, czyli Jeleniowski Park Krajobrazowy, Cisowsko-Orłowiński Park Krajobrazowy, Suchedniowsko-Oblęgorski Park Krajobrazowy, Sieradowicki Park Krajobrazowy oraz Chęcińsko-Kielecki Park Krajobrazowy. Ponadto znajduje się tutaj również liczne rezerwaty, z których najpopularniejsze to Jaskinia Raj czy Bukowa Góra.
10. Miedzianka
Miedzianka to niewysoki szczyt w Górach Świętokrzyskich, którego nazwa pochodzi od złóż rudy, które stąd właśnie wydobywano. Jej zbocza są przeszyte licznymi szybami, a wydobycie rozpoczęło się tutaj już w XV wieku. Dziś w okolicy można odwiedzić Muzeum Górnictwa Kruszcowego i liczne jaskinie.
