Henryk Sienkiewicz był jednym z najpopularniejszych pisarzy przełomu XIX i XX wieku, który jako pierwszy Polak zdobył literacką Nagrodę Nobla. Jego książkami zaczytywali się wszyscy Polacy, niezależnie od statusu społecznego, a inni pisarze często zazdrościli mu sławy. Oto kilka ciekawostek na temat popularnego pisarza.
1. Henryk Adam Aleksander Pius Sienkiewicz urodził się w 1846 roku na Podlasiu. Pochodził ze zubożałej rodziny ziemiańskiej, a rodzina jego matki była spokrewniona z Lelewelami. To właśnie ona mogła zarazić syna miłością do pisania, ponieważ sama pisywała wiersze.
2. Sienkiewicz miał cztery siostry i brata, Kazimierza. Brat walczył w 1863 roku w powstaniu styczniowym, a później zginął w wojnie francusko-pruskiej.
3. W dzieciństwie przyszły pisarz często się przeprowadzał, aby w końcu osiąść w Warszawie. Tam też poszedł do gimnazjum, gdzie najlepsze oceny zdobywał z przedmiotów humanistycznych. Jego największymi inspiracjami byli Juliusz Słowacki, Adam Mickiewicz oraz Homer.
4. Niedługo po uzyskaniu pełnoletności, Sienkiewicz rozpoczął pracę jako guwerner. Był do tego zmuszony, ponieważ sytuacja finansowa rodziny była kiepska.
5. Sienkiewicz wyrastał w poszanowaniu tradycji i duchu patriotyzmu. W jego rodzinie od dekad mężczyźni walczyli w walkach narodowowyzwoleńczych i nie tylko. Jego pradziadek miał na koncie walkę w Konfederacji Barskiej, dziadek walczył w powstaniu kościuszkowskim w 1794 roku, ojciec w powstaniu listopadowym, a brat w styczniowym. Henryka ominęły podobne epizody po pierwsze dlatego, że był wątłej budowy, a po drugie dlatego, że jego rodzice pragnęli, aby przed przedwczesną śmiercią uratował się chociaż jeden z synów. Do końca życia miał kompleksy w związku z tym, że nie dane mu było walczyć.
6. Sienkiewicz studiował medycynę, ale zrezygnował z niej na rzecz studiów prawniczych. Ostatecznie zdecydował się na wydział filologiczno-historyczny, który najbardziej odpowiadał jego zainteresowaniom.
7. Na początku Sienkiewicz próbował pisać wiersze, ale kiedy tych nikt nie chciał publikować, przerzucił się na prozę. Jego debiutancka powieść pod tytułem „Na mame” ukazała się w 1872 roku.
8. Razem z przyszły noblistą studiowali Bolesław Prus i Aleksander Świętochowski. To właśnie od nich wiadomo co nieco na temat okresu studenckiego w życiu Sienkiewicza. Podobno nic wówczas nie zapowiadało jego wielkiego talentu, a wszelkie egzaminy były dla niego niezwykle stresujące.
9. Po debiucie przyszedł czas na dziennikarstwo i artykuły krytyczne. Był bardzo utalentowanym reporterem i felietonistą, który bardzo szybko zdobył wysoką pozycję w warszawskim światku dziennikarskim. Wkrótce pisarz i dziennikarz przynależał do warszawskiego świata artystycznego i wraz z przyjaciółmi często gościł u Heleny Modrzejewskiej.
10. Pierwszą odnotowaną ukochaną Sienkiewicza była Maria Kellerówna. Jednak kiedy jej rodzina dowiedziała się o długach młodego dziennikarza, nie wyrażono zgody na ślub. Maria już nigdy nie wyszła za mąż, a załamany Sienkiewicz przelał swoje uczucia na Helenę Modrzejewską, w której podkochiwało się mnóstwo mężczyzn z bohemy artystycznej.
11. W 1876 Sienkiewicz wypłynął do Stanów Zjednoczonych z grupą przyjaciół i z Heleną Modrzejewską. Pisał tam słynne „Listy z podróży do Ameryki”, a także kilka opowiadań. Zajmował się również relacjonowaniem wielkich sukcesów Heleny Modrzejewskiej za oceanem.
12. Sienkiewicz spędził w Ameryce dwa lata, aby powrócić do Londynu, a później skierować się do Paryża. To właśnie tam zainteresował go nowy nurt w literaturze zwany naturalizmem. Pod wpływem tej inspiracji powstał słynny „Janko Muzykant”.
13. Podczas wyjazdów ze swoimi wykładami poznał Marię Szetkiewiczównę, która podobnie jak on wybierała się akurat do Włoch. Podczas podróży para poznała się, aby wkrótce wziąć ślub i powitać na świecie dwoje dzieci. Małżeństwo nie trwało jednak długo, ponieważ Maria po niecałych dwóch latach zmarła na gruźlicę. W trakcie jej choroby powstała pierwsza część Trylogii.
14. Cała Trylogia powstała w dwa lata. Szybkie tempo wynikało ze tego, że Sienkiewicz opracował schemat, według którego rozwija się każda książka. Najwięcej czasu poświęcił na rzetelne przygotowanie się w zakresie historii i języka. Otrzymywał nawet datki od fanów, którzy chcieli, żeby poświęcał się wyłącznie pracy twórczej. Kwoty te jednak pisarz przekazał na fundusz dla artystów zagrożonych gruźlicą imienia jego żony.
15. Sienkiewicz, który w całym swoim życiu więcej podróżował niż spędzał czasu w domu, marzył o wyprawie do Afryki. Jego marzenie spełniło się, a przygody z wyprawy stały się inspiracją dla powstania powieści „W pustyni i w puszczy”.
16. Osiem lat po śmierci ukochanej żony Sienkiewicz poślubił Marię Romanowską. Niestety, jego żona uciekła od niego miesiąc po ślubie, a pisarz postarał się o papieskie potwierdzenie tego, że nie łączy ich sakrament małżeństwa.
17. Pobyt w Rzymie zaowocował kolejną wybitną powieścią pod tytułem „Quo vadis”. Historia zrobiła ogromną karierę nie tylko w Polsce, ale również za oceanem. W krótkim czasie pisarz stał się wyjątkowo zamożnym człowiekiem.
18. W 1900 roku z okazji 25-lecia pracy twórczej Sienkiewicz otrzymał dworek w Oblęgorku. Pisarz wraz z rodziną wprowadził się tam w 1902 roku.
19. W 1904 roku Henryk Sienkiewicz ożenił się trzeci raz, a jego wybranką została cioteczna siostrzenica, Maria Babska. Była kolejną Marią w jego życiu, która pozostała z nim aż do śmierci w 1916 roku.
20. W 1905 roku został laureatem Literackiej Nagrody Nobla „za szczególne walory epickie i narodowe”.
21. Dzięki popularności „Quo Vadis” Sienkiewicz znalazł się wśród niewielu autorów, których twórczość była równie dobrze odbierana za granicą, co w kraju. Powieść przetłumaczono na wiele języków, a na jej podstawie powstały liczne adaptacje filmowe i teatralne.
22. Pomimo swojego sukcesu, Sienkiewicz był skromnym człowiekiem. Kiedy dowiedział się, że otrzymał Nagrodę Nobla, powiedział: „To bardzo miłe z ich strony, ale nie zasłużyłem na to. Przecież to jest nagroda dla geniuszy.”
23. W czasie I wojny światowej Sienkiewicz zaangażował się w działalność Komitetu Generalnego Pomocy Ofiarom Wojny w Królestwie Polskim. Jego rolą była głównie pomoc uchodźcom.
24. Pomimo osiągnięcia światowej sławy, Sienkiewicz nigdy nie zapomniał o swoim kraju i polskiej historii. Wiele z jego prac miało na celu przybliżenie zagranicznym czytelnikom polskiego dziedzictwa kulturowego i historycznego.
25. Sienkiewicz był trzykrotnie żonaty i miał pięcioro dzieci. Jego ostatnia żona, Maria Babska, przeżyła go o 22 lata i zmarła w 1938 roku.
26. W 1916 roku, kiedy zmarł Henryk Sienkiewicz, został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. W 1924 roku jego szczątki przeniesiono do Katedry Wawelskiej, gdzie spoczywają obok wielkich postaci polskiej historii, takich jak królowie i ważne postacie narodowe.
27. Pisarz miał wiele talentów – potrafił grać na pianinie, pisać reportaże, podróżować. Jego wszechstronność była widoczna także w jego twórczości, gdzie często mieszał różne style literackie.
28. W swojej karierze Sienkiewicz napisał ponad 30 powieści i opowiadań, a także liczne artykuły, reportaże i felietony. Jego dorobek jest ogromny i niezwykle zróżnicowany.
29. Pomimo swojej popularności i ogromnego dorobku, Sienkiewicz nigdy nie osiągnął stabilnej sytuacji finansowej. Przez całe swoje życie zmagał się z długami.
30. Sienkiewicz jest jednym z najbardziej tłumaczonych polskich autorów. Jego powieści doczekały się tłumaczeń na dziesiątki języków, co świadczy o uniwersalności jego twórczości.
