Mazury to niziny region etnograficzny i geograficzny w północno-wschodniej Polsce, znany głównie jako Kraina Jezior. W jego skład wchodzą bowiem mniejsze regiony takie jak Pojezierze Mazurskie i Litewskie, które poza zbiornikami wodnymi charakteryzują się licznymi alejami drzew przy drogach, pałacami i dworkami z ogrodami parkowymi oraz pozostałościami pruskich wierzeń wczesnośredniowiecznych. W takim otoczeniu znajduje się wiele atrakcji przyciągających corocznie rzesze turystów.
1. Jezioro Śniardwy i miejscowości nadbrzeżne Niedźwiedzi Róg, Popielono, Okartowo, Nowe Guty
Mierzące 113,8 km2 największe jezioro w Polsce. Malowniczo umieszczone w granicach mazurskiego parku krajobrazowego, na terenie powiatów mrągowskiego i piskiego. Na całej powierzchni można znaleźć 8 wysp. W okresie letnim, na jego wybrzeżach odbywają się wydarzenia żeglarskie oraz kulturalne w miejscowościach wokół, to jest Niedźwiedzi Róg, Popielono, Okartowo i Nowe Guty.
2. Muzeum w Ostródzie
Warownia pochodząca z około 1300 roku. Prawdopodobnie pierwotnie była to budowla o konstrukcji drewniano-ziemnej. W swojej historii zamek był wielokrotnie niszczony i odbudowywany. Ostatnia renowacja zamku miała miejsce w latach w 1977-1992 roku. Zamek w Ostródzie pozostaje jednak budowlą o charakterze wartowniczym.
Obecnie funkcjonuje jako zamek krzyżacki i muzeum. Bezpłatnie można wejść na dziedziniec, natomiast zobaczenie niewielkiego muzeum z wystawą o dziejach miasta oraz okolic jest dodatkowo płatne.
3. Mikołajki
Mikołajki to miasto pełniące funkcję siedzibę gminy miejsko-wiejskiej, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim. Znajduje się tutaj wiele atrakcji, takie jak:
– hotel Gołębiowski i park wodny Tropikana, Mrągowska 34
– park linowy Mikołajki, Leśna 9,
– Muzeum Reformacji Polski, Plac Kościelny 4,
– Wioska Żeglarska, Kowalska 3,
– Cmentarz wyznania Mojżeszowego, Dybowska,
– wieża widokowa na jezioro Śniardwy, Łuknajno,
– rezerwat przyrody Jeziora Łuknajno, Łuknajno.
4. Wilczy Szaniec Wolfschanze
Kwatera główna Hitlera znajdująca się zespole bunkrów w lasach niedaleko Gierłoży. Stanowił jeden z najpilniej strzeżonych i najważniejszych zakątków III Rzeszy w czasie ataku Niemców na Związek Radziecki, czyli operacji Barbarossa. Hitler mieszkał w Wilczym Szańcu ok. 800 dni. Tu też Claus von Stauffenberg dokonał w 1944 r. nieudanego zamachu na przywódcę nazistów. Od 1959 roku dawna kwatera wojenna Adolfa Hitlera to muzeum udostępnione zwiedzającym. Do dziś zachowała się tylko część budynków, te, które pozostały zostały wyremontowane i przygotowane pod bazę turystyczną. Na miejscu w sprzedaży są też mapy z opisem trasy turystycznej. W budynku Gwardii Przybocznej działa restauracja i hotel, jest tu też pole namiotowe. W bunkrze sztabu generała Jodla urządzono strzelnicę. Dostępne są tam repliki historycznej broni niemieckiej.
5. Zamek Biskupi
Wybudowany w latach 1350–140, obecnie stanowi atrakcję turystyczną. Możemy w nim zobaczyć między innymi wystawę narzędzi tortur, salę rycerską w wieży zamkowej, podziemne lochy, wieżę z widokiem na średniowieczne miasteczko, muzy starego zamczyska i dziedziniec z przejściem do restauracji i baru. W zamku znajduje się również hotel.
6. Festiwale w Mrągowie
Miasteczko Festiwalowe, w którym przez 10 wakacyjnych weekendów, organizowane są imprezy na żywo z różnymi rodzajami muzyki – od hip-hopu, przez muzykę country i rozrywkową, po pop, jazz i sentymentalną muzykę kresową, podczas takich wydarzeń jak Hip-Hop Festiwal Mrągowo, Festiwal Weselnych Przebojów, Festiwal Kresowiaków. W okresie letnim odbywa się tutaj również Polska Noc Kabaretowa.
7. Zamek w Rynie
XIV–wieczny zamek położony na wzniesieniu pomiędzy Jeziorem Ryńskim i Ołów. Jego historia rozpoczyna się około 1377 roku, kiedy na miejscu wcześniejszej niewielkiej wartowni, wielki mistrz zakonu krzyżackiego Winrich von Kniprode, nakazał budowę zamku z przeznaczeniem na siedzibę konwentu i bazę wypadową na atak Litwy. Obecnie funkcjonuje jako luksusowy hotel, organizator wydarzenia Biesiada rycerska – niezwykła podróż w czasie.
8. Muzeum Zamkowe w Malborku
Jedna z najwspanialszych średniowiecznych twierdz w Europie, która stanowiła rezydencję wielkich mistrzów zakonu krzyżackiego. Wyjątkowości temu zamkowi dodaje fakt, że jest największym zachowanym w całości zamkiem na świecie. Obecnie jego przestrzenie zajmują wystawy muzealne takie jak:
– Wystawa Bursztynu, jedna z najciekawszych ekspozycji, ukazująca różne aspekty bursztynu; malborska kolekcja tego „żywego kamienia” uchodzi za jedną z największych na świecie.
– Militaria orientalne – Skarbiec, udostępniona od czerwca 2016 roku, prezentująca oręż perski, indoperski, afgański, turecki i bałkański,
– Kolekcja Rzeźby prezentująca głównie figury pochodzące z okresu gotyckiego,
– Kolekcja Metali Zabytkowych gromadząca i wystawiająca wyroby złotnictwa, ludwisarstwa (czyli dzwony i lufy armatnie) i ślusarstwa (takie jak neogotyckie zamki, klucze).
9. Wojnowo
Niewielka wioska staroobrzędowców, w której można zobaczyć niezwykłe zabytki, w otoczeniu malowniczych błękitnych jezior i zielonych lasów. Na niesamowitą zabudowę wioski składa się prawie 190 lat monaster, przepiękna biała cerkiew i ponad stuletnia molenna.
Monaster Zbawiciela i Trójcy Świętej pochodzi z 1848 roku, co sprawia, że jest najstarszym zabytkiem mazurskiej wsi. Obecnie funkcjonuje tam Muzeum Ikon i Kultury Staroobrzędowców, do którego możemy dotrzeć malowniczym szlakiem „Drogą do Klasztoru”. Zabytowa cerkiew Zaśnięcia Matki Bożej jest zaś pięknym przykładem architektury wzorowanym na rosyjskich cerkwiach. Biała budowla z niebieskimi obramowaniami, dachem z czerwonej dachówki i dwoma wieżami przyciąga wzrok odwiedzających.
10. Krutynia i spływy kajakowe
Krutynia to najpiękniejsza rzeka Mazur, po której spływ kajakowy jest jedną z najciekawszych atrakcji tego regionu, zwłaszcza że trasa wiedzie przez najpiękniejsze zakątki Mazurskiego Parku Krajobrazowego. Szlak kajakowy pozwala zobaczyć równie piękne krajobrazy naturalne Puszczy Piskiej jak i ciekawe mazurskie zabytki we wsiach Krutyń, Rosocha, Wojnowo, Ukta, czy Iznota. Jeśli chcesz zobaczyć najpiękniejsze, najciekawsze i charakterystyczne dla Mazur krajobrazy podczas jednego dnia, wybierz spływ kajakowy Krutynią.
11. Śluza w Leśniewie
Budowla na Kanale Mazurskim to pozostałość po ambitnym planie połączenia mazurskich jezior z Morzem Bałtyckim. Projekt powstawał w latach 1862-1864. Zakładał budowę 10 śluz oraz dwóch jazów, na długości 51 kilometrów sztucznego przekopu, z czego 22 kilometry są na terenie Polski. Budowa rozpoczęła się jednak w 1911 roku i została zatrzymana przez wybuch I wojny światowej, a kanał zaczął nabierać niewyjaśnionego charakteru militarnego.
Prace nad nim zostały wznowione po 20 latach, jednak nie zostały one ukończone przez rozpoczęcie kolejnej wojny światowej. Ostatecznie kanału nigdy nie dokończono, pomimo stanu ukończenia około 90% prac. Obecnie stanowi więc ciekawy obiekt turystyczny.
Dostać się do niego można z parkingu przy głównej drodze nr 650, przed miejscowością Leśniewo. Obok parkingu znajduje się mniejsza Śluza Leśniewo Dolne, jednak jest w bardzo złym stanie. Aby dostać się do tajemniczej budowli na Kanale Mazurskim, należy iść nasypem do największej ze śluz przez około 500 metrów. Funkcjonuje tutaj park linowy, atrakcja dla ludzi lubiących zastrzyk adrenaliny.
12. Święta Lipka
Sanktuarium maryjne w Świętej Lipce to piękna różowa bazylika, wyróżniająca się na tle charakterystycznych ceglanych budowli mazurskich. Poza pięknymi zdobieniami zewnętrznymi i wewnętrznymi sanktuarium może poszczycić się wspaniałymi ruchomymi organami, które wydają aż 40 dźwięków z 4 tysięcy piszczałek. Koncerty organowe przyciągają tutaj wielu wiernych i turystów, lubujących się w dźwiękach muzyki sakralnej.
13. Twierdza Boyen w Giżycku
6 bastionów, 4 bramy i potężny mur z fosą na obszarze ponad 100 hektarów to kompleks twierdzy Boyen, jednej z największej atrakcji Giżycka. W dawnym pruskim forcie malowniczo umieszczonym pomiędzy jeziorami Kisajno i Niegocin można zapoznać się z opowieściami o żołnierskim życiu, a także odkryć tajemnice pruskiej armii.
14. Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku
Park etnograficzny, w którym zgromadzono 80 obiektów dużej i małej architektury wiejskiej z terenów Warmii, Mazur, Powiśla i Małej Litwy. Reprezentują one zróżnicowane budowle i konstrukcje o różnych funkcjach – mieszkalne, sakralne, gospodarcze i przemysłowe. Budynki wyposażone są w eksponaty pochodzące ze XIX i XX wieku. Dzięki nim zwiedzający mogą zobaczyć tradycyjne metody pracy i obrzędy wiejskie.
