Pośród wspaniałych stworzeń, które mają przyjemność mieszkać w naszych leśnych siedliskach, sarny są jednym z najbardziej uroczych i fascynujących. Te skromne ssaki mogą wydawać się zwyczajne, ale są daleko od banału. Zapraszam na podróż przez 20 ciekawostek o sarnach, które ujawniają, jak wyjątkowe mogą być te zwierzęta.
1. Co to jest sarna?
Sarny, naukowo znane jako Capreolus capreolus, są niewielkimi jeleniowatymi, które można znaleźć w całej Europie i Azji. Są to zwierzęta stosunkowo niewielkie, osiągające od 95 do 135 cm długości, z masą ciała od 15 do 30 kg.
2. Błyszczące oczy sarny
Sarny mają specjalną powłokę na swoich oczach zwanej tapetum lucidum, która odbija światło i pomaga im widzieć w ciemności. Daje to sarnom charakterystyczny, błyszczący wygląd oczu w świetle latarni.
3. Niesamowita zdolność skoku
Sarny są znane z niesamowitej zdolności do skakania. Mogą skakać na wysokość do 2 metrów i na odległość do 10 metrów. To sprawia, że mogą szybko uciec przed drapieżnikami lub przeskoczyć przez przeszkody, które napotkają na swojej drodze.
4. Dieta sarny
Sarny są roślinożerne i ich dieta jest zróżnicowana. Jedzą trawy, zioła, liście, pąki, młode pędy drzew i krzewów, a także owoce i jagody.
5. Sarny w ciągu dnia
Sarny są przede wszystkim zwierzętami o aktywności zmierzchowej i porannej. Podczas dnia odpoczywają, ukrywając się wśród gęstych krzewów lub na łąkach.
6. Sarna nie jest jeleniem
Często ludzie mylą sarny z jeleniami, ale to dwa różne gatunki. Jelenie są zazwyczaj większe, mają grubsze ciała i większe poroże. Poroże sarny są bardziej delikatne i mają tylko kilka odgałęzień.
7. Czas życia sarny
Średnia długość życia sarny w dziczy to około 7-10 lat, ale niektóre sarny mogą dożyć nawet 15 lat.
8. Prędkość biegu sarny
Sarny są szybkie i mogą biec z prędkością do 48 km/h. Jest to szczególnie przydatne, gdy są ścigane przez drapieżniki.
9. Zmysł węchu sarny
Sarny mają bardzo rozwinięty zmysł węchu, który pomaga im w wykrywaniu drapieżników. Mogą też rozpoznać innych członków swojego gatunku przez zapach.
10. Sarny i zmiana pór roku
Kolor futra sarny zmienia się z sezonu na sezon. W lecie mają czerwonawo-brązowy kolor, który zmienia się na szary lub brązowy w zimie.
11. Okres godowy sarny
Okres godowy sarn, znany jako ryt rut, zwykle ma miejsce pod koniec lipca i na początku sierpnia. W tym czasie samce rywalizują o uwagę samic, często prowadząc zacięte walki.
12. Młode sarny
Samica sarny, zwana łanią, rodzi jedno lub dwa młode (kilkakrotnie trzy), zwykle w maju lub czerwcu. Młode sarny, zwane koźlątkami, są zdolne do samodzielnego poruszania się w ciągu kilku godzin od urodzenia.
13. Sarny są samotnikami
W przeciwieństwie do wielu innych gatunków jeleniowatych, sarny są z natury samotnikami. Większość czasu spędzają samodzielnie, z wyjątkiem okresu godowego i kiedy łania opiekuje się młodymi.
14. Rozmieszczenie sarn
Sarny można spotkać w różnych siedliskach – od lasów i łąk po tereny miejskie. Mogą przystosować się do życia w różnych warunkach i są jednymi z najbardziej rozpowszechnionych jeleniowatych w Europie.
15. Sarny a człowiek
Sarny są często przedstawiane w mitologii i folklorze. W wielu kulturach są symbolem niewinności, delikatności i wdzięku.
16. Poroże sarny
Samce sarn, zwane koźlami, zrzucają swoje poroże każdego roku na przełomie jesieni i zimy. Nowe poroże zaczyna rosnąć na początku wiosny.
17. Sarny są ostrożne
Sarny są bardzo ostrożne i na najmniejszy znak niebezpieczeństwa uciekają. Mogą stać nieruchomo i obserwować swoje otoczenie przez długi czas, zanim zdecydują się na dalsze działanie.
18. Sarny w miastach
Mimo że sarny są z natury zwierzętami leśnymi, coraz częściej spotyka się je na obrzeżach miast czy nawet w centrum dużych metropolii. To pokazuje ich niesamowitą zdolność adaptacji do zmieniających się warunków środowiskowych.
19. Sarny są płochliwe
Sarny są niezwykle płochliwe i nieufne. Przy najmniejszym podejrzeniu zagrożenia, natychmiast uciekają, co stanowi ważny mechanizm obronny przeciwko drapieżnikom.
20. Sarny a zmiany klimatu
Współczesne badania pokazują, że sarny, podobnie jak wiele innych gatunków, są coraz bardziej zagrożone przez zmiany klimatu. Ich przetrwanie może być poważnie zagrożone przez globalne ocieplenie, które zmienia ekosystemy, w których żyją.