Jest największą wyspą Grecji i piątą pod względem wielkości wyspą na Morzu Śródziemnym. Dla jednych Kreta to modne kurorty, rajskie plaże i idealne warunki do relaksu nad morzem, dla innych wyjątkowy skrawek świata, kuszący fascynującą kulturą, ciekawą historią i zabytkami, które jej ułatwiają poznawanie. Choć atrakcji jest tu sporo, warto w pierwszej kolejności skupić się na 10 wyjątkowo ciekawych miejscach.
1. Pałac w Knossos
Minojskie pałace są turystyczną wizytówką Krety i to na nich zwykle koncentruje się uwaga turystów. Najsłynniejszym obiektem w tej grupie zabytków jest pałac w Knossos, z którym wiąże się wiele mitów i legend. Pałac, którego odkrywcą jest Arthur Evans, dostarczył historykom i badaczom europejskiej kultury wielu cennych wiadomości. Od samego początku pałac ten łączono z opowieściami o Minotaurze i królu Minosie, dzięki czemu już w początkach XX wieku o pałacu zrobiło się głośno w naukowym świecie. Dziś wiemy, że Knossos było jednym z najważniejszych ośrodków cywilizacji minojskiej, a rozmiary tutejszego pałacu są najlepszym dowodem na potęgę tego miejsca.
Pałac w Knossos, Knossos 714 09, Grecja
2. Muzeum Archeologiczne w Heraklionie
Wiele przedmiotów odkrytych w Knossos i innych pałacach minojskich można dziś zobaczyć w Heraklionie – mieście, którego dumą jest Muzeum Archeologiczne. Jest to instytucja kultury, obok której żaden miłośnik historii nie przejdzie obojętnie. W zbiorach muzeum można ujrzeć cenną kolekcję przedmiotów, które przypominają o bogactwie kreteńskiej kultury. Co ciekawe, muzeum powstało pod koniec XIX wieku. W tym czasie Kretą zainteresowało się wielu znanych archeologów, dzięki którym dokonano szeregu ważnych odkryć. Im więcej stanowisk archeologicznych odkrywano, tym większa stawała się potrzeba stworzenia miejsca, w którym pochodzące z nich przedmioty mogłyby być przechowywane w bezpieczny sposób. Po ponad stu latach, Muzeum Archeologiczne zadziwia zbiorami. Wyróżnia się tu kolekcja artefaktów z cywilizacji minojskiej, choć nie brak tu biżuterii, ceramiki i rzeźb z późniejszych okresów historycznych.
Muzeum Archeologiczne, Xanthoudidou 2, Heraklion 712 02
3. Klasztor Moni Arkadiou
Prawosławny klasztor Moni Arkadi w południowo-wschodniej części miasta Rethymnon i jest jednym z ważniejszych punktów w programie historycznej wycieczki po Krecie. To właśnie tu rozegrały się najważniejsze wydarzenia związane z powstaniem kreteńskim, które wybuchło w 1866 roku jako wyraz niezgody na tureckie rządy na wyspie. Do dziś mauzoleum ze szczątkami obrońców monasteru jest najważniejszym obiektem na terenie klasztoru. W miejscu tym można również zobaczyć renesansowo-barokowy kościół klasztorny z XVI wieku, uznawany za jedną z najpiękniejszych budowli wzniesionych w stylu weneckim na Krecie.
Klasztor Arkadi Kreta, Arkadi 741
4. Port Wenecki w Chanii
Chania, będąca jednym z najważniejszych ośrodków miejskich wyspy, przyciąga licznymi zabytkami. Jedną z turystycznych wizytówek miasta jest Stary Port Wenecki, z którego roztacza się piękny widok na miasto. Można tu wypożyczyć jacht i wybrać się w wycieczkowy rejs, można skupić się na budowlach, które przypominają o długiej historii tego miejsca. Wciąż można tu podziwiać kamienne hale oraz Meczet Janczarów z połowy XVII wieku, duże wrażenie robi też pobliska latarnia morska. A ponieważ panuje tu wyjątkowa atmosfera, Stary Port jest idealnym miejscem na romantyczny spacer.
Stary Port Wenecki, Ag. Markou 8, Chania 731 32, Grecja
5. Gonia Monastery
Dla miłośników ikon wizyta w tym monasterze stanie się wyjątkowym doświadczeniem. Gonia Monastery, znany również jako Klasztor Panagia Hodegetria, jest dla wyznawców prawosławia jednym z najważniejszych punktów na Krecie. Klasztor ten znajduje się w odległości ok. 2 km od centrum miejscowości Kolymbari, a piękne otoczenie i kameralna atmosfera są jego wielkimi walorami. Klasztor ma też ciekawą historię. Wiadomo, że powstał on w IX wieku w miejscu, w którym pierwotnie znajdowała się świątynia Artemidy. Obecny wygląd klasztor zawdzięcza pracom z XVII wieku, dzięki którym stał się cenną perełką architektury. Wspaniała atmosfera, ciekawe przykłady sztuki cerkiewnej – wszystko to sprawia, że klasztor ten jest jednym z ciekawszych obiektów sakralnych na Krecie.
Gonia Monastery, Kolymvari, Grecja
6. Wenecka twierdza La Fortezza w Retimno
Retimino (Rethymnon) nazywane jest miastem renesansu, a panujący tu klimat skutecznie przyciąga turystów. Dla miłośników historii i zabytków głównym celem wizyty w tym mieście jest wenecka twierdza – jedna z największych na Krecie. Wzniesiona w drugiej połowie XVI wieku, miała skutecznie chronić portowe miasto przed atakiem ze strony Turcji. Dziś z murów twierdzy roztaczają się wspaniałe widoki na okolicę, którymi można delektować się w ciszy i spokoju. Można tu również ujrzeć pozostałości dawnych budowli, w tym katedrę św. Mikołaja, którą w XVII wieku (w czasach tureckich) przemieniono w meczet. Twierdza znana jest też miłośnikom dobrej zabawy, a najważniejszym wydarzeniem organizowanym w tym miejscu jest Festiwal Renesansu.
Forteca Wenecka, Rethimino 741
7. Muzeum Archeologiczne w Agios Nikolaos
Muzeum Archeologiczne w Agios Nikolaos powstało w latach 70. XX wieku i szybko stało się jedną z najważniejszych atrakcji turystycznych Krety. W mieście, które w czasach starożytnych było znane jako port Lato Etera, można się spotkać z cennymi zabytkami pochodzącymi z okolicznych stanowisk archeologicznych. Najstarsze eksponaty pochodzą z neolitu, najmłodsze – z okresów greckiego i rzymskiego. Wśród najcenniejszych obiektów w muzeum znajduje się grobowiec minojski z glinianymi urnami oraz naczyniami. Sporo uwagi poświęcono tu również wyspiarskiej kulturze, dzięki czemu turyści mogą zdobyć sporo ciekawych wiadomości na temat lokalnego rzemiosła i ujrzeć interesującą kolekcję strojów kreteńskich.
Muzeum Archeologiczne, ul. Konstantinou Palaiologou, Agios Nikolaos
8. Balos Beach
Balos Beach jest jedną z turystycznych wizytówek Krety i jednym z najpopularniejszych miejsc do plażowania na terenie Grecji. Uznawana za jedną z piękniejszych plaż w Europie, jest obowiązkowym punktem w programie wycieczki po wyspie. Otoczona malowniczymi formacjami skalnymi, przyciąga jasnym piaskiem, czystą wodą oraz ciekawą szatą roślinną, którą można podziwiać w sąsiedztwie plaży.
Laguna znajduje się w północno-zachodniej części Chanii na Krecie, w regionie Kissamos.
9. Grota Diktejska
Tajemnicze jaskinie stanowią ciekawą grupę atrakcji, którym w czasie pobytu na Krecie warto poświęcić swój czas. W ich gronie wyróżnia się Grota Diktejska, w której – zgodnie z greckimi mitami – miał się narodzić Zeus (najważniejszy z greckich bogów). Jaskinia ta znajduje się na wschodnim wybrzeżu Krety, a otaczające ją góry Lasithi sprawiają, że wizytę w jaskini można pogodzić z podziwianiem pięknych widoków. W jaskini można podziwiać bogatą szatę naciekową, która zrobi wrażenie na każdym turyście.
Jaskinia Zeusa (Grota Diktejska), Psichro 720 52, Grecja
10. Wąwóz Samaria
Na tych turystów, którzy wakacje spędzają w rejonie Chanii, czeka wiele malowniczych zakątków. Jednym z nich jest Wąwóz Samaria, chętnie odwiedzany przez miłośników przyrody i aktywnego wypoczynku. Wąwóz ten leży na terenie Parku Narodowego Białych Gór Krety (Lefka Ori) – jedynego parku narodowego na Krecie. Samarię warto odwiedzić z kilku względów. Przede wszystkim jest to najdłuższy kanion w Europie (ma aż 18 km). Wielkim walorem tego miejsca są piękne widoki oraz liczne atrakcje przyrodnicze. Podczas wędrówki można się też spotkać z takimi ciekawostkami, jak opuszczona wioska Samaria czy kamienny kościółek św. Mikołaja. Zachwyt wzbudzają też strome klify, znane jako Żelazne Wrota. Trasa turystyczna liczy sobie 13 km. Jest to trasa jednokierunkowa, jednak do punktu startowego można wrócić bez problemu dzięki sprawnie zorganizowanej komunikacji.
Wąwóz Samaria, Sfakia 730 11, Grecja